Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym - pierwsza zmiana po ponad 5 latach

Ustawa o prawach konsumentów zmieni ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (upnpr). Zgodnie z projektem z dnia 5 grudnia 2013 r., praktyki rynkowe wprowadzające w błąd, agresywne praktyki rynkowe oraz stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk nie będą podlegały ocenie w świetle przesłanek „dużej” klauzuli generalnej (dobre obyczaje i istotne zniekształcenie).

Zmiana wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 września 2013 r. w sprawie C-435/11CHS Tour Services, który uznał, że „nazwane” praktyki rynkowe (jak np. praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd) nie podlegają dodatkowej ocenie w świetle przesłanek art. 5 ust. 2 dyrektywy – oznacza to w praktyce, że organ stosujący prawo nie musi dodatkowo badać, czy działanie przedsiębiorcy było sprzeczna z wymogami staranności zawodowej. Więcej o zagadnieniu tutaj i tutaj.

Szkoda, że przy okazji nie usunięto innych nieprawidłowości w ustawie. Wprowadzona zmiana jest bez dwóch zdań korzystna dla Prezesa UOKiK – nie musi w decyzjach opisywać naruszenia przesłanek określonych w art. 4 ust. 1 upnpr i zwalczać argumentów przedsiębiorców powołujących się na brak naruszenia dobrych obyczajów (czy poprawniej, za dyrektywą, dochowanie wymogów staranności zawodowej).

Przepis art. 4 ust. 2 upnpr przed zmianą:

2. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk, jeżeli działania te spełniają przesłanki określone w ust. 1.

I zgodnie z planowaną zmianą:

2. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową

wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie

sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk. Praktyki te nie podlegają ocenie w

świetle przesłanek określonych w ust. 1.

Dla przypomnienia brzmienie art. 4 ust. 1 upnpr („duża” klauzula generalna):

Art. 4. 1. Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Gwoli formalności – projektowana ustawa zmieni równeż art. 9 pkt 6 upnpr, ale to zmiana o charakterze technicznym.

art. 9 pkt 6 przed zmianą:

6) żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie zostały zamówione przez konsumenta, z wyjątkiem sytuacji, gdy produkt jest produktem zastępczym dostarczonym zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271, z późn. zm.)

I zgodnie z planowaną zmianą:

"6) żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub

przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę , ale nie zostały zamówione przez konsumenta;"