NSA o obowiązku udostępnienia danych osobowych

D. Frey w artykule „Nierzetelnego dziennikarza nie obroni ochrona danych” opublikowanym 30 czerwca 2011 r. w Rzeczpospolitej omawia wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 czerwca 2011 r. (sygn. akt  I OSK 1217/10), zgodnie z którym wydawca dziennika jest zobowiązany do udostępnienia adresów swoich dziennikarzy, jeżeli są one konieczne dla wniesienia pozwu o ochronę dóbr osobistych.

W komentarzu zamieszczonym w ww. artykule Dr Grzegorz Sybiga krytykuje powszechny stan rzeczy, polegający na „zdobywaniu” danych osobowych od administratora danych osobowych wnioskując – jeżeli ten nie chce ich udostępnić dobrowolnie – do GIODO o wydanie decyzji zobowiązującej do wydania danych. Jego zdaniem „osoby mające w tym interes prawny powinny uzyskiwać dane adresowe z rejestru PESEL” na podstawie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

Tylko że w praktyce okazuje się to problematyczne, bo w rejestrze PEEL zapewnie widnieją setki Janów Kowalskich, a w takim przypadku konieczne byłoby podanie innych danych identyfikujących dziennikarza niż jego imię i nazwisko, co często może okazać się niemożliwe.

Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że omawiany wyrok dotyczy nieobowiązującego już przepisu art. 29 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych (uodo), zgodnie z którym:

       Dane osobowe, z wyłączeniem danych, o których mowa w art. 27 ust. 1, mogą być także udostępnione w celach innych niż włączenie do zbioru, innym osobom i podmiotom niż wymienione w ust. 1, jeżeli w sposób wiarygodny uzasadnią potrzebę posiadania tych danych, a ich udostępnienie nie naruszy praw i wolności osób, których dane dotyczą.

Obecnie podstawą dla udostępnienia danych osobowych będzie art. 23 ust. 1 pkt 5 uodo, zgodnie z którym przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy:

       jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą.

X. Konarski wskazuje, że w takim przypadku Generalny Inspektor nie ma podstawy do wydania decyzji nakazującej udostępnienie danych osobowych, ponieważ przytoczony wyżej przepis konstytuuje jedynie uprawnienie administratora do przekazania danych – nie obowiązek (X. Konarski, Nowe zasady i tryb udostępniania danych osobowych, dodatek do Monitora Prawniczego z 2011 r., Nr 3, s. 1023).